کنترل اضافه وزن وچاقی کودکان ونوجوانان در راستای برنامه"ایران اکو"

با افزایش ابتلا به بیماری نوپدید کووید- 19 در جهان و تعطیلی بسیاری از مدارس و مهدهای کودک و ایجاد قرنطینه خانگی جهت شکستن زنجیره کرونا، بیشتر افراد خانواده در خانه به سر می برند.

در قرنطینه خانگی ممکن است از یک سو برخی خانواده ها به مواد غذایی مناسب دسترسی نداشته باشند و از سوی دیگر ممکن است مصرف مواد غذایی پرکالری حاوی چربی، قند و نمک و مصرف زیاد تنقلات نامناسب افزایش یابد.

افزایش دریافت غذاهای چرب و نوشیدنی های شیرین و پر کالری، افزایش اندازه سهم غذاهای آماده، کم تحرکی، افزایش مدت زمان تماشای تلویزیون و استفاده بیشتر از کامپیوتر، تبلت و موبایل از علل اصلی چاقی در کودکان و نوجوانان است که با پیامد های زیانبار سلامت آنها را به خطر می اندازد .قرنطینه خانگی زمان مناسبی برای انتخاب و تهیه غذاهای سالم و با ارزش تغذیه ای مناسب است که ضمن کاهش هزینه غذای خانواده، می تواند در ایجاد عادات غذایی سالم و انتخاب مواد غذایی مناسب، متنوع، مغذی و در نهایت داشتن وزن مطلوب نقش موثری داشته باشد.

 پیروی از توصیه های کلی یک برنامه غذایی مناسب، فعالیت بدنی و مدیریت استرس بهترین راه برای سالم ماندن و تقویت سیستم ایمنی بدن و همچنین پیشگیری و کنترل اضافه وزن و چاقی است.

این توصیه ها شامل موارد ذیل می باشد:

·         پیروی از یک برنامه غذایی متنوع و متعادل برای کودکان و نوجوانان

o        پیروی از یک برنامه غذایی متعادل به همراه  مصرف مواد غذایی متنوع بر  اساس گروههای غذایی و جایگزین های آنها بهترین راه برای تامین مواد مغذی و اساسی مورد نیاز بدن در جهت تقویت سیستم ایمنی بدن است. ضمنا حضور کودکان و نوجوانان در منزل فرصت خوبی است که با مشارکت در مراحل آماده سازی و تهیه غذا و سالاد به خوردن غذاهای سالم و دارای ارزش تغذیه ای مناسب آشنا شوند.

·         تنظیم برنامه غذایی کودکان و نوجوانان

o        بجای حجم زیاد غذا در سه وعده اصلی، حجم کمتر غذا در دفعات بیشتر مثلا 6-5 بار در روز مصرف شود. خوردن حجم زیاد غذا در یک وعده مقدار زیادی انرژی تامین می کند که مازاد بر نیاز بدن بوده و بصورت چربی در بدن ذخیره می شود. این موضوع می تواند کمک به کنترل گرسنگی و تامین مواد مغذی کند.

·         اصلاح رفتارهای غذایی کودکان و نوجوانان

·         برخی از رفتارهای غذایی و شیوه های تغذیه کودک یا نوجوان یا روش هایی که مادر در تغذیه کودک یا نوجوان خود به کار می برد

·         مانند اجبار به مصرف مواد غذایی موجب افزایش دریافت مواد غذایی و در نهایت افزایش وزن می شود. بنابراین راهکارهای زیر توصیه می شود:

·         از بشقاب کوچکتر استفاده شود

·         در ساعت معین غذا یا میان وعده خورده شود و در بین این ساعات از ریزه خواری و هله هوله خوردن آن ها جلوگیری شود.

·         وعده های غذایی به 5 تا 6 وعده کوچک و منظم تقسیم شود و در غذا خوردن عجله نکند و تند تند غذا نخورد

·         تماشای تلویزیون، استفاده از موبایل یا هر چیزی که باعث حواس پرتی در هنگام غذا خوردن می شود کنار گذاشته شود.

·         بهتر است مستقیما از بسته های مواد غذایی یا تنقلات خورده نشود. زیرا مصرف آن ماده غذایی مشخص نمی شود.

·         وقتی که کودک یا نوجوان بهانه گیر و ناراحت می شود، به منظور دلداری به او غذا یا نوشیدنی داده نشود.

·         فعالیت بدنی در خانه

کودکان سنین مدرسه و نوجوانان باید در شرایط قرنطینه خانگی حداقل 1 ساعت در روز فعالیت بدنی داشته باشند.

·         خواب منظم و کافی

مطالعات متعددی ارتباط بین کم خوابی، هله هوله خوردن و ریزه خواری و افزایش دفعات غذا خوردن و در نهایت چاقی در کودکان را نشان داده اند. میزان خواب مورد نیاز به سن کودک ب ستگی دارد. مدت زمان خواب منا سب کودکان زیر پنج سال به شرح زیر است:

زیر یک سال:16-12 ساعت

یک تا سه سال: 14-11 ساعت

سه تا پنج سال: 13-10 ساعت

مرکز  پیشگیری و کنترل بیماریها در آمریکا برای کودکان سنین مدر سه 6 تا 12 سال بین 9 تا 12 ساعت خواب به طور منظم و برای نوجوانان 13 تا 18 سال 8 تا 10 ساعت خواب در 24 ساعت توصیه می کند .