معاینات دوره ای طب کارچیست و چرا انجام آن برای هر شاغل ضروری است؟ معاینات دوره ای سالانه به منظور پیشگیری از مشکلات ثانویه هر ساله و در یک بازه زمانی مشخص قابل انجام است. طبق ماده ۹۲ از قانون کار تمامی کارفرمایان موظفند کارمندان و کارگران خود را برای معاینات ادواری به مراکز درمانی و بهداشتی معرفی کنند. در این معاینات سلامت شغلی کارگران و کارمندان با توجه به خطراتی که در محیط کار برای آنها وجود دارد، بررسی می‌شود. سپس اجازه ادامه کار توسط پزشکان متخصص که در زمینه طب کار فعالیت می‌کنند، برای این افراد صادر می‌شود. مزایای انجام معاینات ادواری سالانه برای حاضرین در محیط کاراگر کارفرمایان، کارمندان و کارگرانی که در یک مجموعه و یک محیط کار با یکدیگر همکاری می‌کنند، هر ساله جهت انجام معاینات ادواری به پزشک متخصص مراجعه کنند، فواید زیادی دارد. از جمله مزایای معاینات ادواری سالانه عبارت است از: تشخیص به موقع بیماری‌های موجود در محل کار پیشگیری از عوارض ناشی از بیماری‌های محیط کار درمان به موقع هنگام بیماری در محیط کار ارائه برنامه کاری خاص و محدودیت تایم کاری در افرادی که به بیماری‌های زمینه‌ای مبتلا هستند جلوگیری از گسترش بیماری‌های واگیردار و انتقال آنها در بین افراد حاضر در محیط کار پیشگیری از بروز بیماری‌های شغلی و در نتیجه پیشگیری از بیماری‌های مشابه در افراد دارای شغل‌های یکسان بررسی عوامل زیان آور محیط کار بر روی کارمندان و سلامت آنها روش‌های پیشگیری و ایمنی محیط کاربه طور کلی هدف معاینات ادواری سالانه بررسی و ارزیابی سلامت کارکنان، پیشگیری از آسیب‌های ناشی از محیط کار و در نتیجه کاهش هزینه‌های درمانی است.آیا کارفرما موظف به انجام معاینات ادواری است؟بله. طبق ماده ۹۲ قانون کار کلیه واحدهای موضوع ماده ۸۵ این قانون که شاغلین در آنها به اقتضای نوع کار در معرض بروز بیماری‌های ناشی از کار و محیط کاری قرار دارند، باید برای همه افراد حاضر در محیط کار تشکیل پرونده داده و حداقل یک بار در سال جهت بررسی و انجام معاینات و آزمایش‌های لازم به مراکز خدمات بهداشتی و درمانی مراجعه کنند و نتایج به دست آمده را در پرونده خود ثبت کنند. در ماده ۹۲ قانون کار برای این نوع از آزمایشات که آزمایش‌های دوره‌ای نام دارد دو تبصره وجود دارد. از جمله:تبصره ۱: اگر در شورای پزشکی تشخیص داده شود که فرد کارمند یا کارگر به بیماری‌های ناشی از محیط کار مبتلا شده باشد و یا در معرض ابتلا به آن باشد، کارفرما و مسئولین آن محیط باید بدون کاهش حق السعی از این کارمند یا کارگر در قسمت دیگر که مناسب او باشد استفاده کنند.تبصره ۲: در صورتی که از یک محیط کار گزارشاتی مبنی بر بیماری کارمندان ثبت شود، وزارت کار و امور رفاه اجتماعی موظفند از آن محیط بازدید به عمل آورند و شرایط فنی آن مورد ارزیابی قرار گیرد و تایید شود.معاینات ادواری سالانه شامل چه مواردی است؟در معاینات طب کار، فرایند کاملی از معاینه دوره‌ای با توجه به نوع شغل و مخاطرات محیط کار انجام می‌شود. ترتیب این معاینات به شرح زیر است:تشکیل پروندهدر این مرحله شما باید علاوه بر معرفی خود به تاریخچه پزشکی، سوابق شغلی، شرایط کاری و عوامل زیان آور موجود در محیط کار خود پاسخ دهید. این کار زیر نظر کارشناسان حرفه‌ای بهداشت انجام می‌شود.معاینات پزشکیپزشک متخصص طب کار در مرحله دوم به معاینه فیزیکی شما می‌پردازد و متناسب با سوابق پزشکی مطرح در پرونده شما اطلاعات لازم در این زمینه را تکمیل می‌کند.
انجام آزمایشات لازم برای معاینات ادواری سالانهدر مرحله سوم شما باید مطابق با درخواست کارفرما و با توجه به سن و شرایط شغلی خود یک سری از آزمایشات را انجام دهید از جمله: شنوایی سنجی: به منظور تشخیص و جلوگیری از آسیب‌های شنوایی، از شنوای سنجی یا ادیومتری استفاده می‌شود. تست شنوایی سنجی جهت اندازه‌گیری میزان شنوایی گوش است. تست تنفس: تست تنفس یا اسپیرومتری برای تشخیص بیماری‌های تنفسی و بررسی عملکرد ریه در فرد انجام می‌شود.بینایی سنجی: اپتومتری یا بینایی سنجی برای ارزیابی بینایی فرد با انجام تست‌های تیزبینی، دید رنگ و دید عمیق قابل انجام است. نوار قلب: نوار قلب یا تست ECG عملکرد قلب را ثبت می‌کند و اگر مشکلات قلبی وجود داشته باشد به وسیله این تست مشخص می‌شود. آزمایش خون: با استفاده از آزمایش خون سلامت افراد از جنبه‌های گوناگون مورد ارزیابی قرار می‌گیرد. مشکلات سلامتی فرد با استفاده از آزمایش خون مشخص می‌شود.نکته: برای هر گروه شغلی متناسب با خطراتی که دارد ممکن است انجام آزمایشات تخصصی لازم باشد.صدور گواهی سلامتکارشناسان بهداشت حرفه‌ای و پزشک متخصص طب کار با توجه به آزمایشات فوق و نتایج به دست آمده نظریه و گواهی سلامت کاری کارکنان را صادر می‌کنند. در این نظریه‌‌ها با توجه به نتیجه آزمایشات فوق توصیه‌هایی جهت بهبود شرایط کاری ارائه می‌شود.ثبت نتایج و نگهداری از پرونده‌های معاینات ادواری سالانهبه منظور پیگیری وضعیت کارکنان و مقایسه هر ساله این وضعیت، به طور سالیانه نتایج و اطلاعاتی که در معاینات ادواری سالانه به دست می‌آید در پرونده کارکنان ثبت می‌شود.

نتیجه‌گیری:معاینات ادواری سالانه یک روند حیاتی برای حفظ سلامتی کارکنان یک محیط کار است. طبق ماده ۹۲ قانون کار انجام این معاینات برای تمامی افراد حاضر در یک محیط کاری اجباری است. در این معاینات شرایط جسمی و پزشکی افراد بررسی می‌شود و سپس در خصوص ادامه روند کاری فرد تصمیم گیری می‌شود. هدف از انجام معاینات ادواری حفظ سلامتی فرد و پیشگیری از بیماری‌های شغلی و انتقال بیماری‌های مسری است .